„Co wyprawia z nami literatura”

Refleksja metaliteracka w eseistyce Olgi Tokarczuk

Zdecydowana większość czytelników rozpoczyna swoją znajomość z twórczością Olgi Tokarczuk od lektury jej powieści. Bieguni, Prowadź swój pług przez kości umarłych oraz Prawiek i inne czasy to według internetowych rankingów najpopularniejsze utwory tej autorki. Warto jednak skierować swoją uwagę ku mniej oczywistym rejonom dorobku Tokarczuk reprezentowanym przez jej książki eseistyczne. Lalka i perła (2001), Moment niedźwiedzia (2012) i Czuły narrator (2020) układają się bowiem w interesującą narrację metaliteracką otwierającą nowe perspektywy interpretacji powieści i opowiadań noblistki. Co więcej, sformułowana w esejach sztuka pisania i czytania według Olgi Tokarczuk ma szansę stać się istotnym wsparciem w definiowaniu roli, jaką w naszym życiu odgrywa literatura.

Iwona Gralewicz-Wolny

dr hab., prof. UŚ, pracuje w Instytucie Polonistyki na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Badaczka i interpretatorka literatury polskiej XX i XXI wieku (m.in.: Poetka i Świat. Studia i szkice o twórczości Wisławy Szymborskiej, 2014; Na tropie. 21 przygód ze współczesną książką poetycką, 2021) oraz literatury dla dzieci i młodzieży, o której napisała – wspólnie z Beatą Mytych-Forajter – monografie: Uwolnić Pippi! Twórczość dla dzieci wobec przemian kultury (2013) oraz Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (2019).