| ISBN | 978-83-7164-777-2 |
|---|---|
| Wymiary | 160x235 mm |
| Liczba stron | 154 |
| Rok wydania | 2013 |
Uznając kompetencje i zasługi wymienionych uczonych w rozwoju teorii systemu, Sztumski nie podporządkowuje bezkrytycznie własnych koncepcji ich propozycjom. Między innymi zwraca uwagę na to, że mając w systemach społecznych do czynienia ze świadomymi działaniami ludzi, nie można – jak czynią to Luhmann i Habermas – postrzegać ich jako systemów rozumnych, gdyż w społecznej rzeczywistości współtworzonej przez ludzi dochodzą do głosu w ich postawach, zachowaniach, działaniach dodatkowo uczuciowe reakcje, a także wpływy i oddziaływania innych ludzi z ich społecznego otoczenia. Głupota ludzka odgrywa często w rozwoju społecznym nie mniejszą rolę niż rozum i zmysł wynalazczości.
W opisie właściwości i specyfiki systemu społecznego, w analizie społeczeństwa jako systemu oraz w przedstawieniu zarówno oficjalnie, jak i nieoficjalnie istniejących elementów struktury społecznej autor jest niezwykle ostrożnym, wnikliwym i precyzyjnym analitykiem. Na przykład przedstawiony przez niego obraz lokalnych kręgów towarzyskich jest moim zdaniem wzorowym dlatego typu zbiorów społecznych, a za swoisty majstersztyk w literaturze socjologicznej uznałbym rozdział szósty rozprawy poświęcony marginesowi społecznemu.
prof. Władysława Markiewicza
1. Uwagi wstępne
2. System społeczny, jego właściwości i specyfika
Określenie systemu społecznego
Elementy współtworzące system społeczny
Typy systemów społecznych
3. Społeczeństwo jako system
Morfologia społeczeństwa
Struktura społeczeństwa
Podział funkcji i pozycji w społeczeństwie
Hierarchia w społeczeństwie
Zdolność adaptacyjna
Struktura wartości jako specyficzna właściwość systemu społecznego
Krótkie wnioski porządkujące
4. Istniejące oficjalnie i widoczne elementy struktury społeczeństwa
Rozważania wstępne
Klasy społeczne i warstwy klasopodobne
Zbiorowości religijne
Zbiorowości polityczne
Społeczności lokalne
Rodziny, rody i szczepy
Podstawowe kategorie społeczne
Elity
Instytucje społeczne
5. Nieoficjalnie istniejące oraz mniej lub bardziej niejawne elementy struktury społecznej
Określenie przedmiotu rozważań
Mafie i gangi
Kliki
Grupy nacisku
Klany
Lokalne kręgi towarzyskie
6. Problemy związane z określeniem margines społeczny
Uwagi wstępne
Uwagi dotyczące pojawiania się terminu margines społeczny
Socjologiczna analiza marginesu społecznego
7. Przydatność systemowej analizy w badaniach faktów i zjawisk społecznych
Poznawcza przydatność systemowej analizy
Praktyczna przydatność systemowej analizy
Uwagi końcowe
Wybrana bibliografia
Summary
Резюме
