Zaranie Śląskie 6 (6/2020)
20,00 złSeria druga
Pandemia koronawirusa sprowokowała badaczy z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego do przestudiowania dziejów wielkich chorób nękających Europę, a w szczególności terytorium dzisiejszego województwa śląskiego od epoki średniowiecznej po wiek XX. Autorzy piszą o czarnej śmierci, która dotarła na terytorium Górnego Śląska i Małopolski Zachodniej już w wiekach średnich, o dżumie w czasie wojny trzydziestoletniej oraz o XIX-wiecznej pladze cholery po obu stronach Brynicy. Najwięcej miejsca poświęcono opisowi epidemii tyfusu plamistego (1847-1848), która zdziesiątkowała mieszkańców rejencji opolskiej. W tym numerze po raz pierwszy publikujemy obszerne fragmenty słynnego raportu z tamtych wydarzeń autorstwa Rudolfa Virchowa (1849) w opracowaniu i przekładzie Ryszarda Kaczmarka. Opisy przyczyn, przebiegu, metod zwalczania i skutków wszystkich epidemii ukazanych w kontekście ważnych dla całego kontynentu wydarzeń: wojny trzydziestoletniej (1618-1648), powstania listopadowego (1830-1831), Wiosny Ludów (1848), wojny francusko-pruskiej (1870-1871) oraz I wojny światowej (1914-1918) są istotnym przyczynkiem do obrazu regionu w tamtym czasie.
Od Redakcj
| ISSN | 0044-183X |
|---|---|
| Wymiary | 160x240 mm |
| Liczba stron | 130 |
| Rok wydania | 2021 |
WST Ę P
Krystian Węgrzynek
STUDIA
Jerzy Sperka
Choroby zakaźne i epidemie na Górnym Śląsku i w Zachodniej Małopolsce do początku XVI wieku
Jakub Grudniewski
Dżuma, tyfus i cholera. Epidemie na Górnym Śląsku od wojny trzydziestoletniej do Wiosny Ludów – zarys tematyki
Grażyna Barbara Szewczyk
Epidemia tyfusu na Górnym Śląsku (1847–1848) w relacjach lekarzy
Ryszard Kaczmarek
Zagrożenie epidemiologiczne na Górnym Śląsku i sposoby jego zwalczania przez administrację pruską w latach 1871–1919
Dariusz Nawrot
Epidemie w Zagłębiu Dąbrowskim w XIX i na początku XX wieku
M I S C E L LANEA
Ryszard Kaczmarek
Górny Śląsk i jego mieszkańcy w opinii pruskiego lekarza Rudolfa Virchowa
Sprawozdanie sporządzone podczas epidemii tyfusu w powiatach pszczyńskim i rybnickim w 1848 roku i zamieszczone w czasopiśmie
„Archiv für pathologische Anatomie und Physiologie und für klinische Medicin”
Monika Banach-Kokoszka
Stalag VIII B w Sosnowcu
R E C E N Z J E
Grażyna Barbara Szewczyk
Polacy, Ślązacy i Mazurzy w Zagłębiu Ruhry. O nazwiskach i ich pochodzeniu
Recenzja leksykonu Kazimierza Rymuta i Johannesa Hoffmana
Piotr Skowronek
Ludzie są dobrzy – perypetie sejmowe Gustawa Morcinka
Recenzja książki Działalność poselska Gustawa Morcinka, czyli katalog śląskiej biedy
Krzysztof Tracki
„[...] Ginie Polska, padając łupem dwóch mocarstw chciwości”
Recenzja książki Henryka Kocója
Dyplomaci Prus, Austrii i Rosji wobec Konstytucji 3 maja 1791 roku
Krystian Węgrzynek
Ślązak zbuntowany? Recenzja Pokory Szczepana Twardocha
BI B L IOGRA F IA
Agnieszka Magiera, Małgorzata Czech, Elżbieta Makuch
Piśmiennictwo o Śląsku w wyborze (2018–2019)
ST R E S Z C Z E N IA
SUMMARIES
