Tom IX

Rzadko zdarza się, by po trzydziestu pięciu latach nieobecności w środowisku macierzystym, wciąż pamiętało ono osobę, która je współtworzyła. O Edwardzie Zymanie stale się na Górnym Śląsku mówi, a jego zamieszkanie w Mississaudze jest traktowane podobnie jak osiedlenie w Tarnowskich Górach, skąd samochodem można płynnie się przemieścić różnymi drogami, ale autobusem już gorzej. Zyman wrósł bowiem w Śląsk tak, jak drzewo wrasta w skałę i nijak nie można go wyrwać, chyba że naruszając strukturę kamienia. Był z nami dawniej, jest i teraz, choć miejsce pobytu utrudnia częstsze spotkania. Ale od tego jest słowo, przeciwko któremu tylu się buntowało, a jeszcze więcej chciało go pozbawić wyrazu. Jest nieśmiertelne, bo wyłania się z odmętów dziejów i tam zdąża. Gdyby go nie było, nas by nie było. Rozłączeni – dzięki słowu – znów łączymy się w jedno. Książka ta, mieszcząca badaczy, którzy (w większości) Edwarda Zymana nie znają, pokazuje, że raz rzucone ziarno wcale nie obumiera. Pragniemy nią podziękować Poecie i Człowiekowi, któremu o coś ważnego chodziło w czasach, kiedy rozkwitał socparnasizm. I chcemy na nowo poddać krytycznej opinii jego dzieło – bez taryfy ulgowej, nie całościowo – tak, jak przedstawiło się ono interpretatorowi. Taki jest sens serii Światy poetyckie. W myśl Mickiewiczowskiej zasady: „Jeśli zapomnę o Nich, / Ty, Boże na niebie zapomnij o mnie”. Więc – nie zapominamy.

Marian Kisiel i Bożena Szałasta-Rogowska