Nie/pozorne oczywistości (Nr 37)
36,00 złO współczesnej aforystyce rosyjskiej
Celem podjętych w prezentowanej rozprawie badań jest analiza semantyczna i pragmatyczna aforyzmów rosyjskich. Wybrane zostały aforyzmy zawierające frazemy pochodzenia biblijnego [...]. Jako cezura, pozwalająca określić ramy współczesnej aforystyki, posłużył 1991 rok, czyli początek wielkich rosyjskich przemian, jakie nastąpiły zarówno w sferze politycznej, gospodarczej, jak i kulturowej, mentalnej oraz religijnej. Istotny był przy tym rok publikacji danego aforyzmu, bądź to w formie drukowanej antologii, bądź w Internecie, na stronach poszczególnych autorów lub Moskiewskiego Klubu Aforystyki. Nie bez znaczenia było bowiem przypadające na koniec XX wieku powstanie i rozwój Internetu, który niezależnie od tradycyjnych publikacji książkowych pozwolił wielu twórcom zaistnieć w świadomości odbiorców. Istotne dla nas było także to, w jakim sposób reprezentowana jest wybrana tematyka i czy można mówić o odradzającym się w nowym stuleciu zainteresowaniu tematyką biblijną w Rosji postradzieckiej. Aforyzmy, krótkie utwory opisujące aktualne zjawiska społeczne, wydają się idealnym materiałem, pozwalającym prześledzić procesy zachodzące obecnie we współczesnym społeczeństwie rosyjskim. Ewoluując, aforyzm zawsze bowiem dopasowywał się w pewien sposób do epoki, w której powstał i którą reprezentował.
[Ze Wstępu]
Publikacja została dofinansowana przez Uniwersytet Śląski w Katowicach oraz Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Za współpracę dziękujemy firmie KATEX TRADE Sp. z o.o. w Katowicach
| ISBN | 978-83-8183-119-2 |
|---|---|
| Wymiary | 145 x 210 mm |
| Liczba stron | 356 |
| Rok wydania | 2022 |
Wstęp
Cechy gatunkowe aforyzmu
Aforyzm w rosyjskiej literaturze przedmiotu do przełomu
Aforyzm w rosyjskiej literaturze przedmiotu po przełomie
Aforyzm jako gatunek w polskiej literaturze przedmiotu
Aforyzm jako gatunek w polskiej literaturze przedmiotu do przełomu
Aforyzm jako gatunek w polskiej literaturze przedmiotu po przełomie
Biblia i jej rola w kulturze i języku rosyjskim
Frazemy biblijne we współczesnej aforystyce rosyjskiej
Definiowanie biblizmów w literaturze przedmiotu
Kryteria podziału frazemów biblijnych
Kategoria ilościowa
Kategoria stopnia modyfikacj
Modyfikacje frazeologizmów (w tym pochodzenia biblijnego) — zarys problematyki
Aktualizacja związków frazeologicznych
Analiza współczesnych aforyzmów rosyjskich z frazemem biblijnym
Wprowadzenie
— В начале было Слово / Na początku było Słowo
Frazemy, które przybrały formę mądrości ludowej
— Многие же первые будут последними и последние — первыми / Ostatni będą pierwszymi, a pierwsi ostatnimi
— Взявшие меч, мечом погибнут / Kto mieczem wojuje, ten od miecza ginie
— Кто не с нами, тот против нас / Kto nie jest z nami, ten jest przeciwko nam
Frazemy pochodzące z Przypowieści
— Блудный сын / Syn marnotrawny
— Зарыть талант в землю / Zakopać talent
Inne kategorie tematyczne
Frazemy z komponentem roślinnym
— Запретный плод / Zakazany owoc
— Древо познания / Drzewo wiadomości dobrego i złego
— Древо жизни / Drzewo życia
— Фиговый листок / Listek figowy
— Фиговое дерево / Drzewo figowe
— Терновый венец / Korona cierniowa
Frazemy z komponentem animalistycznym
— Козел отпущения / Kozioł ofiarny
— Заблудшая овца / Zbłąkana owca
— Золотой телец / Złoty cielec
— Агнец божий / Baranek boży
Frazemy z komponentem somatycznym
— Око за око, зуб за зуб / Oko za oko, ząb za ząb
— Бревно в глазу / Źdźbło w oku
— Умывать руки / Umywać ręce
— Левая рука не знает (ведает), что делает правая
Nie wie lewica, co czyni prawica
— Подставить вторую еку / Nadstawić drugi policzek
Frazemy odwołujące się do zwyczajów i obrzędów
— Бросить камень / Rzucić kamień
— Тридцать сребреников / Trzydzieści srebrników
— Нести свой крест / Nieść krzyż
Frazemy nazywające biblijne lokacje, postaci
Lokacje
— Golgota
— pustynia
Postaci
— Judasz
— Adam i Ewa (oraz „grzech pierworodny”)
— Kain i Abel
— Noe (oraz „arka Noego”)
— Mojżesz
Nawiązania do przykazań i błogosławieństw
— Osiem Błogosławieństw
— Przykazania
Podsumowanie
Bibliografia
Streszczenie
Summary
