Publikacja Proza folklorystyczna u progu XXI wieku stanowi podsumowanie wieloletnich badań terenowych prowadzonych w Zagłębiu Dąbrowskim. Zapisowi i analizie podlegało sześć gatunków epickich: bajka ludowa, legenda, anegdota, podanie, opowieść wspomnieniowa, legenda/podanie współczesne, funkcjonujących w przekazie pod koniec XX i w pierwszych latach XXI wieku. Praca składa się z sześciu rozdziałów, poświęconych poszczególnym typom tekstów. Podstawowym dążeniem autorki było ustalenie żywotności wybranych gatunków. W tym celu podjęto próbę określenia zgodności zebranych tekstów z wzorcem gatunkowym charakterystycznym dla wyżej wymienionych. Skupiono się przede wszystkim na typowych elementach kompozycyjnych oraz ich ewentualnych transformacjach. Podjęto także próbę określenia przyczyn tych ostatnich. Tym samym niezbędne okazało się zdefiniowanie, ustalenie funkcji i cech poetyki zapisanych przez autorkę narracji oraz skonstruowanie czy też odniesienie się do już opracowanych schematów kompozycyjnych właściwych badanym gatunkom. W monografii znalazły się ponadto teoretyczne rozważania na temat zakresu znaczeniowego pojęcia folklor – zaprezentowano krótki rys historyczny przemian, jakie dokonały się w jego rozumieniu na przestrzeni XX i XXI wieku, ponieważ transformacje społeczno-kulturowe zmusiły badaczy do zrewidowania zakresu znaczeniowego owej „wiedzy ludu”. [...]

dr Agnieszka Przybyła-Dumin